Błonnik pokarmowy – właściwości, rodzaje i korzyści dla zdrowia
– zdrowie jelit i redukcję masy ciała. Suplement diety łączy w sobie trzy błonniki: jabłkowy, owsiany i glukomannan, wzbogacony o inulinę, naturalny prebiotyk.
Błonnik to grupa heterogennych substancji
Błonnik pokarmowy
to nieuszkodzone węglowodany i ligniny pochodzenia roślinnego naturalnie zawarte w pożywieniu, natomiast błonnik suplementarny to syntetycznie wyizolowane węglowodany, które mają korzystny wpływ na zdrowie, między innymi funkcjonowanie przewodu pokarmowego i nie tylko. [1]Zgodnie z literaturą zaleca się spożycie błonnika zarówno w utrzymaniu dobrego stanu zdrowia, jak i jako czynnik wspomagający proces leczenia chorób metabolicznych. Dieta wysokobłonnikowa jest skuteczną formą leczenia zaparć.
Suplementacja błonnikiem poprawia skuteczność leczenia otyłości poprzez stosowanie diety redukcyjnej, gdyż stwierdzono, że jej stosowanie powodowało znaczny spadek masy ciała u pacjentów z chorobą metaboliczną.
Badania kliniczne potwierdziły korzystny wpływ stosowania błonnika w dietoterapii cukrzycy i w kontrolowaniu profilu glikemii.
Normy spożycia błonnika i jego korzystne działanie
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ustaliła dzienne spożycie błonnika na poziomie 27–40 g/dobę, w powiązaniu z dobową podażą kalorii ustalono poziom 14 g/1000 kcal pożywienia.[2]
Błonnik dzieli się na dwie frakcje, a suplement Humavit ze względu na dodatek inuliny ma właściwości obu frakcji- rozpuszczalnej i nierozpuszczalnej.
Spożycie błonnika przyczynia się do
– mniejszego wchłaniania cholesterolu i trójglicerydów;
– obniżenia ciśnienia tętniczego krwi;
– spowolnienia rozkładu węglowodanów, obniżenia stężenia glukozy we krwi tym samym obniżenia wydzielania insuliny;
– redukcji masy ciała– poprzez spowolnienie opróżniania żołądka i wchłaniania substancji odżywczych- dzięki temu uczucie sytości utrzymuje się dłuższy czas, zmniejsza się też chęć pojadania;
– regulacji rytmu wypróżnień – przyspieszenie perystaltyki jelit i pasażu treści przez przewód pokarmowy, zwiększenie masy stolca, zapobieganie zaparciu- przy odpowiednim spożyciu płynów;
– rozwoju korzystnych bakterii jelitowych – rola prebiotyczna;
– wiązania jonów sodu
– suplementacja lepkiego błonnika pokarmowego jest korzystna dla kontrolowania stężenia glukozy i lipidów we krwi u chorych na cukrzycę typu 2. [3]
– dzięki swej konsystencji wiąże kwasy żółciowe i usuwa je z jelit. Wydalanie kwasów żółciowych to główny sposób usunięcia przez organizm nadmiaru cholesterolu, który w przeciwieństwie do innych kwasów tłuszczowych nie podlega metabolizmowi. Ponadto spożywany wraz z dietą cholesterol jest wiązany i usuwany z organizmu ze stolcem. Błonnik obniża poziom triglicerydów we krwi, przez co zmniejsza ryzyko miażdżycy oraz wpływa na poprawę metabolizmu lipoprotein.[9]
Skład Błonnika Pokarmowego Humavit
Inulina
Jest powszechnym prebiotykiem, który może poprawić zaburzenia metaboliczne poprzez modulację mikrobioty jelitowej. Inulina jest roślinnym polisacharydem, który ze względu na swoją strukturę chemiczną nie jest trawiony przez ludzkie enzymy jelitowe, ale przez niektóre bakterie ludzkiej mikrobioty, działając jako prebiotyk.
W związku z tym spożycie inuliny wiązano ze zmianami w składzie mikrobioty jelitowej związanymi z poprawą stanu metabolicznego, przeciwdziałając różnym zaburzeniom związanym z otyłością.
Suplementacja inuliną przyczynia się do kontroli masy ciała i BMI, obniża poziom glukozy we krwi, poprawia wrażliwość na insulinę i zmniejsza markery stanu zapalnego, głównie poprzez selektywne faworyzowanie gatunków produkujących krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA) z rodzajów Bifidobacterium i Anaerostipes.[4]
Wpływ fruktanów typu inulina na profil lipidowy krwi i poziom glukozy
Poddano badaniom wpływu fruktanów typu inuliny (ITF) na poziom lipidów we krwi u ludzi oraz homeostazę glukozy związaną z nieprawidłowościami metabolicznymi, w tym dyslipidemią, nadwagą lub otyłością oraz cukrzycą typu 2 (T2DM).[5]
Wpływ suplementacji inuliną na cechy migrenowego bólu głowy, jakość życia i objawy zdrowia psychicznego u kobiet z migreną [6]
Ostatnie badania wykazały, że zmiany w mikrobiomie jelitowym mogą wpływać na podstawowe mechanizmy migreny a Inulina ma na nią korzystny wpływ.
W przeprowadzonym badaniu suplementacja inuliną w ilości 10g dziennie przez 12 tygodni poprawiła objawy zdrowia psychicznego, w tym depresję, lęk i poziom stresu oraz redukuje czas trwania, nasilenie i częstość występowania migren.
Glukomannan (GM) to rozpuszczalny, fermentujący i wysoce lepki błonnik pokarmowy pozyskiwany z korzenia rośliny słoniowego pochrzynu lub konjac, która pochodzi z Azji.
Wstępne dowody sugerują, że GM może wspomagać utratę wagi. poprawia parametry lipidowe i lipoproteinowe oraz stan glikemiczny , wywiera swoje korzystne działanie poprzez wspomaganie sytości i znaczną utratą wagi u osób z nadwagą i otyłością.[7]
Glukomannan ma właściwościom specyficznej degradacji β-mannanazy jelita grubego, biokompatybilności, tworzeniu żelu, niskiej toksyczności i wysokiej stabilności, okazał się obiecującym środkiem pomocniczym dla leków ukierunkowanych na leczenie okrężnicy. [8]
Błonnik jabłkowy
W przeglądzie naukowym autorzy omawiali potencjalne zastosowanie błonnika jabłkowego, zwłaszcza pektyny w leczeniu nowotworów.
Wnioski z tego badania sugerują, że pektyna zawarta w błonniku jabłkowym może mieć potencjał jako wsparcie w terapii przeciwnowotworowej.[10]
Błonnik owsiany
– posiada właściwości antyoksydacyjne;[11]
– moduluje zegar biologiczny wątroby poprzez promowanie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych pochodzących z mikrobioty jelitowej;[12]
– łagodzi zapalenie okrężnicy zależne od limfocytów T;[13]
– jest źródłem energii dla bakterii produkujących maślan;[13]
– jest nośnikiem kurkuminoidów w żywności funkcjonalnej[14]
Podsumowanie
Trzeba pamiętać o rozważnym przyjmowaniu błonnika pokarmowego, czy to w formie suplementu, czy dostarczając go z pożywieniem, gdyż jego nadmiar może doprowadzić do niedoborów wapnia, żelaza i cynku.
Wynika to ze zdolności błonnika do wiązania tych składników mineralnych w jelicie i ich wydalania z kałem, a tym samym niemożnością ich wchłonięcia do krwioobiegu. Na jego nadmiar powinny uważać osoby z niska masą ciała- może być równoznaczny ze zbyt niską podaży kalorii w diecie.
Spożycie błonnika przyczynia się do zapobiegania chorobom układu sercowo-naczyniowego oraz ma korzystny wpływ w profilaktyce i terapii wspomagającej proces leczenia wybranych jednostek chorobowych.
[1] https://www.researchgate.net/publication/276794575_Dieta_bogatoresztkowa-definicja_korzysci_i_normy_w_pediatrii
[2] https://sj.umg.edu.pl/artykul-291.html
[3] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37720378/
[4] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39275251/
[5] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27623982/
[6] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39291634/
[7] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16320857/
[8] https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0144861713012964?via%3Dihub
[9] Peckenpaugh N., Podstawy żywienia i dietoterapia, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011.
[10] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27697635/
[11] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35565971/
[12] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34928598/
[13] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36756938/
[14] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25438188/